On-line catalogus: Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en de zestiende eeuw

In de periode 2009-2012 is de gehele verzameling Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en de zestiende eeuw voor het eerst in de museumgeschiedenis grondig onderzocht. Vijf onderzoekers bestudeerden in totaal een groep van ongeveer 450 tekeningen. Zij deden dit in nauw contact met diverse experts in binnen- en buitenland. Dit leidde tot diverse toe- en afschrijvingen: er kwamen tekeningen bij, maar er vielen ook diverse tekeningen af, bijvoorbeeld doordat deze na onderzoek aan een buitenlandse hand konden worden toegeschreven. De huidige catalogus bestaat uit 403 tekeningen, waarvan 224 van anonieme makers, de overige van 63 verschillende meesters.
Het onderzoek kon worden verricht dankzij een subsidie van het Mondriaan Fonds. Deze digitale bestandscatalogus brengt een belangrijke deelcollectie van het museum onder de aandacht van een groot publiek.

Museum Boijmans Van Beuningen beheert een van de belangrijkste verzamelingen tekeningen van oude meesters ter wereld. Een belangrijk deel daarvan, de Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en zestiende eeuw, is nu voor het eerst wetenschappelijk ontsloten in een digitale bestandscatalogus. Deze omvat ruim 400 tekeningen en is tegelijkertijd de eerste online catalogus die het museum van zijn collectie publiceert.

Museum Boijmans van Beuningen bezit naast een collectie van 60.000 tot 70.000 prenten ongeveer 17.000 tekeningen, waarvan 13.000 door kunstenaars geboren voor 1875. Sinds 2009 is de gehele verzameling Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en de zestiende eeuw voor het eerst in de museumgeschiedenis grondig onderzocht. Vijf onderzoekers bestudeerden in totaal een groep van ongeveer 400 tekeningen. Zij deden dit in nauw contact met diverse experts in binnen- en buitenland. Het onderzoek leidde tot diverse nieuwe toeschrijvingen aan kunstenaars, terwijl ook sommige bestaande toeschrijvingen veranderden. Er kwamen tekeningen bij, maar er vielen ook diverse af. De uiteindelijke catalogus op collectie.boijmans.nl omvat 403 tekeningen (en 53 recto’s), waarvan de helft anoniem is en de andere helft van de hand van ruim 60 verschillende meesters, onder wie Hendrick Goltzius, Hans Bol, Karel van Mander en Abraham Bloemaert.

De redactie van de bestandscatalogus was in handen van Jonieke van Es en Albert Elen. De catalogus is geschreven door Yvonne van Bleyerveld, Albert Elen, Judith Niessen, met bijdragen van Peter van der Coelen en Ariane van Suchtelen.

Lezingenreeks – Pratiques médiévales de l’écrit (Université de Namur)

Le centre de recherche « Pratiques médiévales de l’écrit » (Université de Namur) organise son quatrième cycle de séminaires-conférences. Une fois par mois, de décembre 2012 à mai 2013, des médiévistes issus d’horizons divers présenteront un aspect de leurs travaux en rapport avec la problématique des usages de l’écriture au Moyen Âge. Les séances prendront place le jeudi de 16h00 à 18h00.

Créé en 2011, le Centre de recherche « Pratiques médiévales de l’écrit » réunit les médiévistes de l’Université de Namur (enseignants, chercheurs, doctorants et post-doctorants) qui s’intéressent à la problématique multiforme de l’écrit au Moyen Âge, ainsi qu’une vingtaine de membres associés belges et étrangers. Son objectif principal est de promouvoir les collaborations à tous niveaux dans ce secteur de la médiévistique occidentale actuellement en plein essor, grâce à des initiatives de coordination et de décloisonnement de la recherche, qui passent notamment par l’organisation de colloques, de conférences et d’ateliers de recherche interdisciplinaires.

Programme des séminaires-conférences 2012-2013 :

Jeudi 20 décembre 2012
Catharina Peersman (University of Sheffield)
« In litteris vulgaris dictis » : l’emploi et la perception des langues dans la Flandre médiévale

Jeudi 31 janvier 2013
Stéphanne Gioanni (École française de Rome)
La construction d’un lien hagiographique entre l’Église de Rome et la Dalmatie : autour de la « Vita Domnii » d’Adam de Paris (XIe siècle)

Jeudi 21 février 2013
Nicolangelo D’Acunto (Università cattolica del Sacro Cuore di Milano)
Les inscriptions des fresques de Giotto dans la Basilique Supérieure de Saint-François d’Assise

Jeudi 7 mars 2013
François Bougard (Université de Paris-Ouest-Nanterre-La Défense)
Du catalogue aux manuscrits : l’inventaire de la bibliothèque cistercienne de Vauluisant

Jeudi 18 avril 2013
Maria Careri (Università degli Studi G. D’Annunzio, Chieti)
Écrire en français au XIIe siècle

Jeudi 2 mai 2013
Céline Van Hoorebeeck (Bibliothèque universitaire Moretus-Plantin, Namur)
Dans les allées du pouvoir. Livres et lectures des fonctionnaires des ducs de Bourgogne (ca 1420-1520)

Informations pratiques :

Les séances se tiendront de 16h00 à 18h00 au Séminaire Histoire de la Faculté de Philosophie et Lettres de l’Université de Namur. Adresse : 61, rue de Bruxelles, B – 5000 Namur (Belgique).
Entrée libre.
Contact : xhermand@fundp.ac.be ou jfnieus@fundp.ac.be.

Comité d’organisation :

Paul Bertrand (Université catholique de Louvain – Université de Namur)
Xavier Hermand (Université de Namur)
Jean-François Nieus (FNRS – Université de Namur)
Giovanni Palumbo (Université de Namur)
Étienne Renard (Université de Namur)

PraME – Affiche PDF

Cultures et idéologies urbaines dans les anciens Pays-Bas, workshop Lille 30/11

Op 30 november vindt in Lille (F) een workshop plaats innen het overkoepelende thema ‘Cultures et idéologies urbaines dans les anciens Pays-Bas’. In deze eerste van een reeks van drie workshops zal het meer specifiek gaan over de ‘Espace économique et matériel: Production, milieu et préservation en ville et autour de la ville’. U vindt een gedetailleerd programma en informatie over inschrijven in de bijlage of hier.

Culture urbaine Workshop Lille

Oproep STSM – financiering kort onderzoeksverblijf

Hieronder vindt u een oproep van het COST-programma (European Cooperation in Science and Technology – www.cost.eu) aan onderzoekers voor het aanvragen van korte studieverblijven in het buitenland. Een zogenaamde ‘Short Term Scientific Mission’ (STSM) voorziet in een financiële tegemoetkoming voor studieverblijven van minimum één week tot maximum drie maanden aan een andere universiteit.  De voorstellen die worden ingediend bij deze COST Action IS 1005 moeten enigszins aansluiten bij het studiegebied van de digital humanities binnen de mediëvistiek. De deadline voor deze oproep is 15 december. Geïnteresseerde onderzoekers kunnen desgewenst voor meer informatie terecht bij Jeroen Deploige (UGent – jeroen.deploige@ugent.be).

STMS-Guidelines-3

Lezing ‘De weg naar Van Eyck’, 11 november

Aansluitend op het symposium ‘De weg naar Van Eyck’, dat op 13 oktober plaatsvond in het Museum Boijmans Van Beuningen, wordt aanstaande zondag (11 november) een lezing gehouden met hetzelfde thema. Restaurator Annetje Boersma, conservator Friso Lammertse en wetenschapper Katrien Keune komen aan het woord. De kosten zijn € 3,50 en reserveren is verplicht. Meer informatie vindt u hier.

Pirenne 150

Op 23 december 2012 is het 150 jaar geleden dat Henri Pirenne werd geboren. Ter ere van dit jubileum vindt op 15 en 16 november in Boedapest een internationale workshop plaats. Het programma vindt u hieronder.

Pirenne150_program