Winter School: “Researching the Middle Ages”

The Consolidated Research Group in Medieval Studies “Space, Power and Culture” of Lleida University and the Centre for Medieval Studies of the University of Murcia are organizing the first “Winter School” on “Researching the Middle Ages” on 10 and 11 February 2014.

This event is aimed at young researchers and seeks to provide them with the foundations for carrying out high-quality research in the medieval past (History, Art History, Languages and Literature).

You can participate and present your current research at the same time.

For further information, see www.medieval.udl.cat

workshop: Approaching Art and Artisans

Op vrijdag 26 april e.k. organiseert het Antwerpse Centrum voor Stadsgeschiedenis in samenwerking met SHARC (Social History of the Artist Research Centre, Trier) een workshop over de sociale geschiedenis van kunstenaars en kunstambachten in de late middeleeuwen en vroegmoderne periode (zie aankondiging en programma in bijlage). Tijdens deze informele bijeenkomst stellen een aantal medewerkers van het CSG en SHARC kort hun onderzoek voor. De organisatoren willen zo 1° de onderzoekers laten kennismaken met andere mogelijke benaderingen van gelijkaardige thema’s over verschillende disciplines heen (in de eerste plaats historisch en kunsthistorisch) en 2° samenwerking tussen de onderzoekers van beide universiteiten stimuleren.

Alle geïnteresseerden zijn van harte welkom om deze workshop bij te wonen en mee te discussiëren over belangrijke sociaalhistorische thema’s, zoals kenniscirculatie, public performances, materiële cultuur en migratie. Omdat de plaatsen beperkt zijn, is inschrijven wel verplicht. Wie de workshop wil bijwonen, geeft best vóór 17 april een seintje aan annelies.debie@ua.ac.be.

Programma en aankondiging:

programme workshop CSG-SHARC

Publicatie: Steven Vanderputten, “Monastic Reform as Process. Realities and Representations in Medieval Flanders, 900-1100”

The history of monastic institutions in the Middle Ages may at first appear remarkably uniform and predictable. Medieval commentators and modern scholars have observed how monasteries of the tenth to early twelfth centuries experienced long periods of stasis alternating with bursts of rapid development known as reforms. Charismatic leaders by sheer force of will, and by assiduously recruiting the support of the ecclesiastical and lay elites, pushed monasticism forward toward reform, remediating the inevitable decline of discipline and government in these institutions. A lack of concrete information on what happened at individual monasteries is not regarded as a significant problem, as long as there is the possibility to reconstruct the reformers’ ‘‘program.’’ While this general picture makes for a compelling narrative, it doesn’t necessarily hold up when one looks closely at the history of specific institutions.

In Monastic Reform as Process, Steven Vanderputten puts the history of monastic reform to the test by examining the evidence from seven monasteries in Flanders, one of the wealthiest principalities of northwestern Europe, between 900 and 1100. He finds that the reform of a monastery should be studied not as an “exogenous shock” but as an intentional blending of reformist ideals with existing structures and traditions. He also shows that reformist government was cumulative in nature, and many of the individual achievements and initiatives of reformist abbots were only possible because they built upon previous achievements. Rather than looking at reforms as “flashpoint events,” we need to view them as processes worthy of study in their own right. Deeply researched and carefully argued, Monastic Reform as Process will be essential reading for scholars working on the history of monasteries more broadly as well as those studying the phenomenon of reform throughout history.
Inhoudsopgave :
Introduction
1. Corporate Memories of Reform
2. The “Failed” Reforms of the Tenth Century
3. The “Dark Age” of Flemish Monasticism
4. Introducing the New Monasticism
5. Processes of Reformist Government
6. Shaping Reformed Identities
7. The “Waning” of Reformed Monasticism
Conclusion
Appendix A : Overview of the Leadership of Benedictine Monasteries in Flanders Reformed in the Tenth and Early Eleventh Centuries between c. 900 and c. 1120
Appendix B : Booklist of the Abbey of Marchiennes, c. 1025–1050
Bibliography
Index
Praktische gegevens :
Steven Vanderputten, Monastic Reform as Process. Realities and Representations in Medieval Flanders, 900-1100, Ithaca, Cornell University Press, 2013. 12 ill., 2 maps. Hardcover, $55. Te koop via Cornell University Press

Feestbundel Thérèse de Hemptinne

Beste collega’s,

In oktober 2012 ging collega prof. Thérèse de Hemptinne met pensioen. Thérèse de Hemptinne is sedert 1971 verbonden aan de vakgroep (middeleeuwse) Geschiedenis en heeft er jarenlang gedoceerd en onderzoek verricht binnen de disciplines ‘Hulpwetenschappen van de Geschiedenis (paleografie, oorkondeleer, chronologie)’, ‘Politieke en sociale geschiedenis van de middeleeuwen’ en ‘Vrouwen- en gendergeschiedenis van de middeleeuwen’.

Ter ere van haar afscheid werd een feestbundel samengesteld, die een herpublicatie omvat van haar voornaamste wetenschappelijke bijdragen in het werkveld van de mediëvistiek. De eenentwintig publicaties worden aangeboden in drie thematische hoofdstukken: ‘Oorkonden en kanselarijwerking’, ‘Gender en politieke geschiedenis’, en ‘Vrouwen en geletterdheid’. Elk hoofdstuk is ingeleid door een internationaal expert(e) in het vakgebied.

De feestbundel ‘Intuitu fidelis servitii sui. Diplomatics and Literacy, Gender and Politics in the Medieval Low Countries – Selected essays’ (Academia Press) werd begin maart tijdens een informele huldiging aan Thérèse de Hemptinne gepresenteerd, en wordt vanaf nu ook te koop aangeboden.

Meer praktische informatie over de bundel en de bestelprocedure vindt u op het bijgevoegde formulier.

Excuses voor eventuele cross-posting.

Vriendelijke groeten,

Els De Paermentier, Filip Van Tricht

Bundel TdHemptinne_bestelformulierAP

Op woensdag 17 april 2013 houdt professor Emma Cayley (Exeter) een lezing met de titel “Entre deux sommes. Désir et matérialité dans les recueils manuscrits français du quinzième siècle”. Dit seminarie wordt georganiseerd door de GRMF (Groupe de recherche sur le moyen français) en gaat door aan de UCL te Louvain-la-Neuve. De officiële aankondiging gaat hieronder. Meer inlichtingen bij olivier.delsaux@uclouvain.be.

Affiche_Cayley

Conferentie: “Lire, danser et chanter au château: La culture châtelaine, XIIIe-XVIIe siècles”

Het vierde internationale colloquium “Lire, danser et chanter au château” zal plaatsvinden van 22 -24 mei in het Château Fort d’Ecaussinnes-Lalaing; georganiseerd door de “Fondation van der Burch”.

Programma:

Mercredi 22 mai 2013

  • 10h. : Accueil
  • 10h.45 : Allocution d’ouverture par le professeur Jean-Marie Cauchies (Académie royale de Belgique, Bruxelles), Président de la Fondation van der Burch
  • 11h. : Claude Depauw (Archives de Mouscron), L’état de biens à la mortuaire de Guilbert de la Barre, seigneur de Mouscron (†1592). Le mobilier du château de Mouscron comme élément de culture châtelaine
  • 11h.45 : Virginie Motte et Nicolas Melard (DRAC Nord-Pas-de-Calais, Service Régional de l’Archéologie), Traces de la vie quotidienne dans une prison médiévale : les graffiti du château de Selles à Cambrai, Nord (France)
  • 12h.30-14h. : Déjeuner
  • 14h. : Hanno Wijsman (Institut de recherche et d’histoire des textes, Paris), Livres et bibliothèques au château dans l’espace de la France et des anciens Pays-Bas aux XVe et XVIe siècles
  • 14h.45 : Victorien Leman (doctorant, Université de Picardie, Laboratoire TRAME, Amiens), Du mécénat littéraire à la mythification : l’exemple de Jean V de Créquy (v. 1400-1472)
  • 15h.30-16h. : Pause
  • 16h. : Hervé Mouillebouche (Université de Bourgogne, UMR arteHis, Dijon), La bibliothèque de Philippe de Bourbon, seigneur de Montperroux en Autunois (1491)
  • 16h.45 : Lucie Gaugain (Université François-Rabelais, Tours), Livres et librairie du château d’Amboise à la fin du XVe siècle : entre Moyen Age et Renaissance
  • 17h.30-19h. : visite du château fort d’Ecaussinnes-Lalaing
  • 20h. : Dîner

Jeudi 23 mai 2013

  • 9h.30 : Colette Van Coolput-Storms (Université catholique de Louvain, Louvain-la-Neuve), Performance au château
  • 10h.15 : Sara Fourcade (Université de Paris-Est-Créteil, Paris), Les lieux d’étude dans les résidences nobles (milieu XVe siècle – début XVIe siècle)
  • 11h.-11h.30 : Pause
  • 11h.30 : Léon Lock (Katholieke Universiteit Leuven, Louvain), La culture châtelaine autour du Grand Condé en exil (1651-59)
  • 12h.15-14h. : Déjeuner
  • 14h. : Jean Devaux (Université du Littoral-Côte d’Opale, Dunkerque et Boulogne-sur-Mer), C’est un beaus mestiers, beaus maistres, de faire tels choses : Jean Froissart et la poésie châtelaine
  • 14h.45 : François-Emmanuel de Wasseige (doctorant, Université catholique de Louvain, Louvain-la-Neuve et rédacteur en chef, Demeures historiques & Jardins), Châtelains et musiciens, mécènes et artistes : observations d’un partenariat dans l’Angleterre élisabéthaine
  • 15h.30-16h. : Pause
  • 16h. : Anne-Emmanuelle Ceulemans (Université catholique de Louvain, Louvain-la-Neuve), Le livre de choeur manuscrit conservé au Château fort d’Ecaussinnes-Lalaing
  • 16h.45-18h.15 : visite du château de La Follie à Ecaussinnes-d’Enghien
  • 18h.30 : Dîner
  • 20h. : Concert au château, Roland de Lassus et Giovanni Contino, interprété par l’Ensemble Vocal Equissonance, sous la direction de Michel Vanstals

Vendredi 24 mai 2013

  • 9h.30 : Christiane Raynaud (Université d’Aix- Marseille, Marseille), Les représentations de château dans les fêtes royales et princières aux XIVe s. et au début du XVe s. : décors éphémères et ornements précieux
  • 10h.15 : Guy Thewes (Musée d’Histoire de la Ville de Luxembourg), Le château “La Fontaine” à Luxembourg. Fêtes et cérémonies au temps du gouverneur Pierre-Ernest de Mansfeld (1517-1604)
  • 11h.-11h.30 : Pause
  • 11h.30 : Pierre Mouriau de Meulenacker (Président du Groupe d’Etudes Lignistes et cofondateur des Nouvelles Annales Prince de Ligne), La bibliothèque de Beloeil
  • 12h15 : Conclusions par Jacqueline Guisset (docteur en histoire de l’art)
  • 12h.30-14h. : Déjeuner

Voor meer informatie, zie

Programme 4e colloque international château fort Ecaussinnes-Lalaing 2013

Bulletin d’inscription – auditeurs

 

Inschrijven cursusdag Topic Modeling

Op vrijdag 31 mei 2013 organiseert de VWM een cursusdag over Topic Modeling – de geautomatiseerde analyse van de onderwerpen in een ongestructureerde groep documenten. De cursusdag zal plaatsvinden aan de Universiteit Antwerpen en is gratis voor leden van de Vlaamse Werkgroep Mediëvistiek.

Inschrijvingen graag voor 1 mei bij het secretariaat van de VWM (Tjamke.Snijders@UGent.be of Mike.Kestemont@ua.ac.be).

Verdere informatie over het programma volgt!

Met vriendelijke groet,

Tjamke Snijders & Mike Kestemont

Topic modeling” is een toepassing in de Digital Humanities waarbij men zich richt op de automatische analyse van de onderwerpen in een ongestructureerde groep documenten — te denken valt literaire corpora, verzamelingen oorkonden of wetenschappelijke artikels. Hoewel de onderliggende statistiek erg ingewikkeld is, is het resultaat van topic modeling bijzonder eenvoudig. Een algoritme bepaalt eerst volledig automatisch de interessante “topics” in het corpus, oftewel groepjes van woorden die geregeld in dezelfde context opduiken. (Een groep woorden als kerk, priester, altaar, … kan bv. het topic “Religie” in het corpus voorstellen.) Vervolgens kan het programma automatisch bepalen in welke mate een bepaald onderwerp wordt behandeld in een document. (Een krantenartikel over een voetbaltransfer kan bv. voor 80% over sport gaan, maar ook 20% over economie.) Vervolgens kan men de samenstelling van interessante topics in het corpus bestuderen of de ontwikkeling ervan diachroon uittekenen, hetgeen steevast verrassende inzichten oplevert. In deze hands-on workshop leren de deelnemers een toegankelijk en veelgebruikt software-pakket (Mallet) besturen, dat van de gebruiker geen speciale ICT-vaardigheden vereist. Centraal staat de vraag hoe men deze onderzoekstechniek op relevante wijze kan aanwenden binnen mediëvistisch onderzoek.

Call for papers: Historical discourses on languages and power

We are pleased to announce that the next Historical Sociolinguistics Network (HiSoN) conference will take place on 6-8 February 2014 at the University of Sheffield. Bordering the picturesque Yorkshire Dales, Sheffield is easily reached via Manchester International Airport as well as London airports.

Keynote speakers:

  • Anita Auer (Universiteit Utrecht) – http://www.hum.uu.nl/medewerkers/a.auer/
  • Nils Langer (University of Bristol) – http://www.bris.ac.uk/sml/people/nils-langer/index.html
  • Phil Withington (University of Sheffield) – http://www.sheffield.ac.uk/history/staff/phil-withington

Description:

This conference aims to zone in on the interface between history and linguistics, with a sharp focus on historical discourses on language and power. Power plays a central role in shaping social interactions and various forms of group membership. It enables the construction of insiders and outsiders in relation to ethnicity, social class, gender, religion and so on. From a historical perspective, in what ways has language been central to constructing, challenging and reconfiguring boundaries? Additionally, in what ways do contemporary discourses on language and power draw on historical events to justify or contest social practices? Contributions are welcome from but not limited to the fields of sociolinguistics, historical linguistics, social history and cultural anthropology.

The deadline for abstracts of 250-300 words (bibliography included) is 31 August 2013. Abstracts and queries about the conference should to be sent to the conference email address: hisonsheffield@gmail.com. Notification of acceptance will be sent by 31 October 2013.

Further information will be posted to the conference website in due course. Please watch this space: http://www.sheffield.ac.uk/english/hison

We look forward to seeing you in February 2014,

the Sheffield HiSoN conference organizers

Susan Fitzmaurice, Kristine Horner, Catharina Peersman and Mark Faulkner

Call for posters: ‘Verloren glans. Innovatief interdisciplinair onderzoek op archeologisch vlakglas in Noordwest Europa (10de – 18de eeuw)’

De collectie vensterglas van het Abdijmuseum Ten Duinen 1138 is een van de omvangrijkste in Noordwest-Europa. Deze belangrijke verzameling bleef lange tijd onopgemerkt. Natuurlijke verwering en slechte bewaaromstandigheden hebben de collectie zwaar aangetast. Recente inspanningen voor consolidatie en wetenschappelijk onderzoek leiden tot een opwaardering en openen nieuwe perspectieven voor gelijkaardige collecties in Noordwest-Europa.

Het 6de internationaal colloquium van het Abdijmuseum Ten Duinen 1138 (2-4 oktober 2013) stelt de onderzoeksresultaten voor op het vlak van:

  • Archeologische collecties vensterglas in Noordwest-Europa
  • De bijdrage van toegepast wetenschappelijk onderzoek binnen vernieuwend interdisciplinair onderzoek
  • De productie, uitwisseling en sociale waarde van vensterglas in het verleden.

Call for poster sessions proposals

Are you involved in an interesting project or in an area of work that you would like to discuss with or show to other congress attendees? Why not present your work in one of the two poster sessions at the ‘Lost Luster’ congress of the Abbey museum Ten Duinen 1138? This is an ideal opportunity to present your work in an international conference and to be exposed to the most recent developments in the research on archaeological window glass.

We are pleased to invite you to submit your proposal in one of the two following poster sessions:

1. October 3rd, 2013 –“Archaeological collections of window glass and applied scientific research”.

2. October 4th, 2013 – “Production, exchange and social value of window glass between the 10th and 18th c.”

Voor meer informatie, zie http://nl.tenduinen.be/activiteitendetail.aspx?id=5407

Publicatie: Engels, Martens en Wilkin (ed.), La destruction dans l’histoire

Tot 30 maart te bestellen met 30% korting: David Engels, Didier Martens en Alexis Wilkin (ed.), La destruction dans l’histoire: Pratiques et discours (Brussel etc., 2013).

  • David Engels : La destruction du sacré dans la religion romaine. Comment faire disparaître un mauvais prodige ?
  • Michaël Vannesse : La destruction dans l’ Antiquité. Le cas des mises en défense des villes dans l’Empire romain tardif (IIIe-Ve siècles)
  • Aude Busine : Une rhétorique de la destruction ? Le cas des temples païens dans l’ Antiquité tardive
  • Vincent Vandenberg : Dévoré par la foule. Cannibalisme et violences collectives en Occident : une approche historique
  • Georges Declercq : Habent sua fata libelli et acta. La destruction de textes, manuscrits et documents au Moyen Âge
  • Arnaud Knaepen/Nicolas Schroeder : La destruction du Saint-Sépulcre d’après Raoul Glaber et Adémar de Chabannes
  • Paulo Charruadas/Stéphane Demeter/Michel de Waha/Vincent Heymans/Philippe Sosnowska : Cepi incendioque delevi… Enjeux politiques et réalité matérielle des destructions architecturales intentionnelles en Brabant méridional (XIIe-XVIIe siècles)
  • Jean-Marie Sansterre : Détruire les idoles et le tombeau du pseudo-martyr traître à son roi. Quelques manifestations de l’iconoclasme officiel dans l’Angleterre d’Henri VIII (1538)
  • Philippe Raxhon : La démolition de la cathédrale Saint-Lambert de Liège pendant la Révolution Française
  • Bruno Bernard : Tabula rasa ? Quelques réflexions sur la destruction physique des vestiges de l’Ancien Régime dans la France révolutionnaire (1789-1794)
  • Jean-Marie Duvosquel/Jean Houssiau/Christophe Loir : Conserver par l’image le souvenir des quartiers et des monuments détruits. Le cas bruxellois (1695-1910).

Zie voor bestelinformatie de bijgevoegde pdf: livre Destruction_flyer