Vacature: ZAP-mandaat KU Leuven Culturele Geschiedenis van de Middeleeuwen (campus Kortrijk)

Aan de KULeuven (campus Kortrijk) staat er sinds kort een vacature online voor een voltijdse functie in het statuut van zelfstandig academisch personeel (tenure track) binnen de onderzoekseenheid Geschiedenis (focus op culturele middeleeuwse geschiedenis). Je kan solliciteren tot 9 januari 2023. Voor meer informatie, surf zeker naar volgende weblink: https://www.kuleuven.be/personeel/jobsite/jobs/60161326

Lezing VUB: ”To dear posterity’: Managing Memory through Tower Ball Deposits in the German Lands

Op 10 November 2022 (11u-12u30) organiseert de Vrije Universiteit Brussel een fascinerende lezing, gegeven door Beat Kümin (University of Warwick, U.K.) op de campus Etterbeek. Voor meer informatie, surf naar de volgende weblink: https://host.research.vub.be/en/public-lecture-beat-kumin-to-dear-posterity-managing-memory-through-tower-ball-deposits-in-the

Since the late Middle Ages, urban and rural communities of different confessions have marked the completion of prominent buildings by placing chronicles and objects into golden spheres located on top of towers. In this liminal position between earth and heaven, the archives remain inaccessible and sometimes forgotten until the next major repairs, when new items are often added by successive generations. How can we make sense of this peculiar, ‘bottom-up’ and regionally circumscribed custom and what can it tell us about local memory cultures more generally? A public lecture, just ahead of an important day of remembrance in Belgium and many other countries, investigates.

Conferentie KU Leuven: “The Dynamics of Devotions: About signposts, Thresholds and Stumbling Blocks in the History of Christian Religious Life”

Op 27 en 28 Oktober organiseert de faculteit voor Theologie en Religieuze Studies de conferentie “The Dynamics of devotions”. Meer informatie zoals het programma en praktische informatie kan u vinden op de website: https://theo.kuleuven.be/en/research/research_units/ru_pastoral/the-dynamics-of-devotions/

This Conference will be held on the occasion of the establishment of the Chair of Popular Religiosity at the Faculty of Theology and Religious Studies of the KU Leuven.

According to John of the Cross, statues of saints should draw the attention of the faithful to the imaged saints and through them to the invisible God. He believes the fact that so many saints are venerated and that there are so many statues of saints, has to do with the fact that every person is different and that some are more sensitive than others to a particular devotion. He also points out the existence of numerous pilgrimage sites and other holy places. The place where, according to him, one can best go to pray is simply a place to which one is particularly attracted an at the same time a place where one is not distracted from the way to God (Ascent of Mount Carmel, III). He refers to the Samaritan woman who questioned Jesus about the best place of worship. Jesus’ answer was that true prayer does not depend on the mountain or the temple, but that those who please the Father with their prayers are those who worship Him in spirit and truth (John 4:20-24).

The two types of John of the Cross are characteristic of the Christian faith tradition. They have something basic, and at the same time they contain a warning. They are basic, because religion is hard to imagine without observable, material things. Humans are physical, sensory beings, and in the expression of religion, objects, places and images provide a certain hold. It can hardly be otherwise. The warning is that one must realize that one is merely on the way, that one must not cling to the visible because the invisible God is the goal. There is a danger of becoming entangled in ‘ritualism’ in worship and of becoming too attached to devotions in private piety. This conference is about devotions, both their concrete and their risky side.

Many devotions have arisen in the long history of Christianity. As a product of their time, they often gained great popularity only to decline or disappear afterwards. Because of their risky side, concrete devotions are often the subject of fierce criticism. For example, the Church Father Augustine opposes the veneration of saints:

“You shall worship the Lord your God and serve Him only. Do you want to be sure to honor holy angels and martyrs? Glory then to Him, in whom they only want to receive glory. For if they are holy, they will be angry with you if you should honor them individually instead of Him alone from whom they have received the grace of their bliss. Precisely because they are holy, you must not offend them even more by wishing to venerate them, as it were, set apart. For by honoring God, you honor everyone who remains united to God in pious love and holy devotion” (sermo 198:46).

A thousand years later, Thomas a Kempis, in his Imitation of Christ, sneers at the pilgrimage practice of his days: “those who go on pilgrimage rarely become saints” (1: 78). With this sharp criticism Augustine and Thomas did not object to the existence of devotions as such. For example, Augustine is proud of the miracles that are said to have happened in places where a relic of St Stephen is present (De civitate Dei, 22, 8), and Thomas is proud of the statues of Mary in the church of Agnietenberg Priory and the indulgences that can be earned in this church (Chronicle of Agnietenberg).

Devotions have also given rise to the separation of minds within Western Christendom. For example, the worship of the host was rejected by reformers as the worship of a ‘bread god’. Catholics, in turn, made the Sacramental Procession a grand triumphalist event to shame the heretics.

The conference will be held at the University of Leuven, hosted by the Faculty of Theology. Some of the keynote speakers are  Wendy Wauters, Anne Harrison, Rob Faesen, Paul van Geest, and Nicolas Balzamo. The organization consists of Prof Dr Hans Geybels and Dr Charles Caspers. 

Conferentie: ‘Of Foxes and Fish: Interdisciplinary approaches to Medieval Animal Lore and its afterlife’

Van 14 tot en met 17 september 2022 organiseert het ‘Instituut voor de studie van de Letterkunde in de Nederlanden (ISLN)’ aan de universiteit Antwerpen een colloquium rond de rol van dieren in Europese literatuur tijdens de Middeleeuwen. Neem gerust een kijkje naar de website voor meer informatie: https://www.uantwerpen.be/en/conferences/foxes/

Tentoonstelling & Symposium: De parochiekerk in de middeleeuwen en vroegmoderne tijd (contactgroep Signum)

Tot 2 oktober 2022 loopt in Gouda de tentoonstelling Beleef het Wonder van Gouda (www.beleefhetwondervangouda.nl/) over de glasramen en vele andere kunstschatten uit de Sint- Janskerk die, vaak anders dan elders, bewaard werden. De locaties van deze opzienbarende tentoonstelling zijn Museum Gouda en zijn buurman, de Sint-Janskerk in de monumentale binnenstad van Gouda. In aansluiting bij deze tentoonstelling stelt Signum de middeleeuwse en vroegmoderne parochiekerk centraal in zijn volgende symposium.

De parochiekerk speelde een centrale rol in het religieuze en openbare leven in de stad en op het platteland. De laatste jaren is de parochiekerk dan ook terecht opnieuw in het centrum van de wetenschappelijke belangstelling komen te staan. Tijdens dit symposium zullen een aantal sprekers vanuit recente benaderingen ingaan op de rol die parochiekerken speelden binnen de middeleeuwse en vroegmoderne samenleving.

Programma

10.00: Inschrijven en koffie en thee
10.30: Welkom en korte introductie op het thema
10.45-12.00: Sessie 1
Voorzitter: Patricia Stoop

-Lezing – nog te bepalen.
-Wendy Wauters (KU Leuven), De beroering van de religieuze ruimte. Onderzoek naar de belevingswereld van de Antwerpse kerkganger (ca. 1450-1566)
-Discussie

12.00-12.45: Lunch
12.45-14.00: Sessie 2
Voorzitter: Rombert Stapel

-Anne-Laure van Bruaene (Universiteit Gent), Kerkbreken. Methodologische en historiografische perspectieven op de religieuze materiële cultuur in de zestiende- eeuwse Nederlanden
-Jos de Weerd (Vrije Universiteit Amsterdam), Visualiseren als onderzoeksmethode: de casus Apeldoorn
-Discussie

14.00-14.15: Koffie/thee
14.15-15.00: Ledenvergadering
15.00-17.00: Tentoonstelling Beleef het Wonder van Gouda met rondleiding
17.00: Borrel

Locatie: Streekarchief Midden Holland (Steenlandzaal) in Gouda, Klein Amerika 20, 2806 CA Gouda, Nederland (het archief bevindt zich in de voormalige Chocoladefabriek). Gouda is goed bereikbaar per trein (degenen die uit het zuiden komen kunnen reizen via Rotterdam-Centraal). De Steenlandzaal ligt op een kwartier lopen van station Gouda.

Inschrijvingsgeld:

Signum lid
met bezoek aan tentoonstelling: 25€ /zonder bezoek aan tentoonstelling: 15€

Geen Signum lid
met bezoek aan tentoonstelling: 30€ /zonder bezoek aan tentoonstelling: 20€

Inschrijven vóór 30 juli 2022 door middel van invullen van dit Google-Formulier (https://forms.gle/TdxY5tZyjVuoTBAd6) en storting van het inschrijvingsgeld op IBAN-nummer NL81 INGB 0009 1947 44 (BIC INGBNL2A), t.n.v. R.J. Stapel te Leiden, ovv ‘Symposium Signum 2022’.

KU Leuven Bibliotheken: Lovaniensia-platform

Nieuws uit de KU Leuven-bibliotheken! Voor meer informatie: zie onderstaand tekstje of surf naar de website van de bijzondere collecties (https://bib.kuleuven.be/bijzondere-collecties)

2025 oude drukken voor Leuven 2025

Wij vieren feest … of toch bijna. In 2025 zal het 600 jaar geleden zijn dat er in Leuven een universiteit gesticht werd, de voorloper van de huidige KU Leuven. In de aanloop van deze festiviteiten zet KU Leuven Bibliotheken, i.s.m. UCLouvain, haar academische collectie extra in de kijker. Dankzij de inspanningen van de voorbije maanden en jaren zijn er nu beelden van 2025 oude drukken gepubliceerd door Leuvense professoren opgeladen op het Lovaniensia-platform. Deze enorme aangroei – in mei 2020 waren er ongeveer 400 werken digitaal beschikbaar – is echter niet de enige reden waarom het de moeite loont nog eens (of voor de eerste keer) naar deze website te surfen. Er kwamen ook extra pagina’s met informatie over de Oude Universiteit Leuven (1425-1797) en haar verschillende faculteiten en de professorenpagina werd aangevuld met biografische beschrijvingen van zo’n 130 professoren (met nog uitgebreidere fiches voor elke professor in ODIS). Daarnaast is het via de filters nu duidelijk welke werken intern of extern gedigitaliseerd zijn. En last but not least zijn alle werken uit de Leuvense collectie dankzij een samenwerking met Google Books nu voorzien van een ocr-laag, zodat elk werk op het platform nu tekstueel doorzoekbaar is. Het werk is nog niet af, maar we hopen dat door al deze uitbreidingen en nieuwigheden steeds meer onderzoekers en andere geïnteresseerden de weg zullen vinden naar Lovaniensia.

UGent – aanwerving postdoctoraal onderzoek FWO Project “The Social Life of Early Netherlandish Painting”

In de context van het FWO Project dat wordt geleid door Frederik Buylaert, Jan Dumolyn (beiden Vakgroep Geschiedenis) en Maximiliaan Martens (Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen) is een driejarige postdoctorale onderzoekspositie beschikbaar. Het doel is een studie van het sociale profiel van opdrachtgevers van schilderijen. Dit project focust op de sociale netwerken die aan de basis lagen van de vroege Nederlandse schilderkunst tussen c. 1400 en c. 1550.

Meer informatie is in de pdf in bijlage te vinden.