Categorie: Prijzen en bekroningen

19.02.2013 – Gent, Sint-Pietersabdij
Sint-Pietersplein 9, 9000 Gent

Circa 10 jaar geleden was de grootschalige vlakdekkende opgraving op het Sint-Pietersplein onder leiding van de Dienst Stadsarcheologie van de Stad Gent volop aan de gang. De resultaten overstegen elke verwachting. De aanwezigheid van de restanten van een Ottoonse abdijkerk met bijhorend atrium waren tot dan toe ongekend. Het ‘ontdekken’ van graf S1647, het antropomorfe graf van VULFERUS, een leek uit het gevolg van de graven van Vlaanderen, was dan ook het ‘nec plus ultra’. Het graf alsook het identificatiesteentje groeiden al snel uit tot onderwerp van menig onderzoek. Het archeologisch onderzoek, het overlijden van VULFERUS in 1013 en de tiende verjaardag van zijn ‘opgraving’ vormen de aanleiding tot een bescheiden forum met het thema ‘omtrent het jaar 1000’. Vorsers van diverse disciplines zullen deze dag hun licht proberen werpen op de leefwereld in deze scharnierfase van de middeleeuwen.

PROGRAMMA

• 8u.30 Onthaal
• 8u.50 Introductie tot de Vulferusdag, Marie Christine Laleman, Directeur Stad Gent, Dienst Stadsarcheologie en Stadsarchief
• 9u. 1000 jaar begraven op het Sint-Pietersplein, Geert Vermeiren, Archeoloog Stad Gent, Stadsarcheologie
• 9u.30 Een geschreven, maar toch verborgen dood: over het endotaaf van Vulferus (+ 1013), Dr. Georges Declercq, VUB Brussel
• 10u. La cathédrale de l’an mil à Tournai, Dr. Raymond Brulet, UCL Louvain-la-Neuve
• 10u.30 Koffie
• 11u. Hervorming als narratieve schaamlap. Een andere kijk op de ontwikkeling van het Vlaamse kloosterwezen omstreeks het jaar 1000, Dr. Steven Vanderputten, UG Gent
• 11u.30 Tussen wildernis en boerderij. Het platteland tussen Gent en Brugge zoals Vulferus het kan gezien hebben anno 1000 …, Dr. Wim De Clercq, UG Gent
• 12u. ‘Een dag aan zee’ met Vulferus in het jaar 1000, Dr. Dries Tys, VUB Brussel
• 12u.30 Middagpauze (vrij)
• 13u.30 De Laatste Wildernis. Toen de natuur uit Vlaanderen verdween, en de maatschappij hopeloos verdeeld raakte, Dr. Anton Ervynck, Onroerend Erfgoed Vlaanderen, Brussel
• 14u. Artisanale productie en stadswording: de casus Ename, Dr. Koen De Groote, Onroerend Erfgoed Vlaanderen, Brussel
• 14u.30 Koffie
• 15u. Brussel omstreeks het jaar 1000. Eerste resultaten van een multidisciplinair onderzoek, Stephan Van Bellingen, Archeoloog Cel Archeologie Brussels Hoofdstedelijk Gewest
• 15u.30 Brugge rond het jaar 1000, Marc Ryckaert, Historicus Brugge
• 16u. “Eenheid en Verscheidenheid” rond het jaar 1000, Dirk Callebaut, Archeoloog Ename
• 16u. 30 Slotbeschouwing

De Vulferusdag is een organisatie van de Stad Gent (Historische Huizen en Dienst Stadsarcheologie en Stadsarchief) en de vzw Archaeologia Mediaevalis

Inschrijvingen en inlichtingen:

Stadsarcheologie, Dulle-Grietlaan 12, 9050 Gentbrugge, stadsarcheologie@gent.be, tel. 09/2665760

A Conference on the Occasion of the Publication of Ina Kok, 

Woodcuts in Incunabula printed in the Low Countries 

Hes & De Graaf Publishers, Koninklijke Bibliotheek, National Library of the Netherlands (KB) and the Dutch Book Historical Society (NBV) are organising a conference on 12 April 2013 on the occasion of the publication of the long awaited revised edition of Ina Kok’s widely admired and groundbreaking dissertation on the woodcut illustrations in incunabula printed in the Low Countries between 1475 and 1501.

Ina Kok, curator of City Archives and Athenaeum Library (SAB) Deventer, completed her Ph.D. on this subject in 1994. Even in its unpublished form and only available in a few copies, Kok’s dissertation acquired the status of a standard reference work. Partly thanks to City Archives and Athenaeum Library (SAB) it will now be published in an English edition by Hes & De Graaf Publishers, with illustrations of all the woodcuts used in Dutch incunabula, reworked, revised and much better accessible. This edition will be indispensable for incunabulists, book historians in general and historians of medieval and early Renaissance art in particular. The books in this period often appeared without date and by meticulously comparing damages in the woodcuts Kok for example has been able to date certain editions. Moreover, the work offers a magnificent overview of the imagery in the second half of the fifteenth century.

At the start of the conference, the book Woodcuts in Incunabula printed in the Low Countries will officially be presented, after which an international selection of speakers will present the world of the early printed book, their cataloguing and digitisation, and of course the woodcuts they contain. Speakers are Paul Needham (Scheide Library, Princeton), Lotte Hellinga (British Library, London), Bettina Wagner (Bayerische Staatsbibliothek, München), John Goldfinch (British Library, London),

Cristina Dondi (University of Oxford), Marieke van Delft (Koninklijke Bibliotheek), Truusje Goedings and Andrea van Leerdam (Utrecht University).

On occasion of the conference an exhibition will be showed in the famous book room of Museum Meermanno | House of the Book. There will be a selection on view of the finest woodcuts and illustrations in books from the collections of the museum and the KB. The exhibition will be officially opened at the end of the conference and can also be viewed. At the museum there will also be the opportunity to enjoy a drink.

Date and time: 12 april 2013, start 10.00 hr.

Location: Aula of Koninklijke Bibliotheek, National Library of the Netherlands, The Hague.

Conference fee: 25 euro, including coffee, lunch and drinks (10 euro for students and members of the NBV, please mark on your payment).

Registration: please register before 8 April by e-mailing to illustratingearlyprintedbook@gmail.com, payments can be made to IBAN: NL92 INGB0005537064; BIC: INGBNL2A, Nederlandse Boekhistorische Vereniging. Please mark your payment with “Illustrating”.

For more information on the programme please check the websites of the KB (www.kb.nl

Bij de stuurgroep en het secretariaat van de VWM leeft toch al langer het gevoel dat de leden, in het bijzonder de doctorandi, meer inspraak moeten krijgen bij de invulling van de jaarlijkse cursusdag. Daarom zullen wij dit jaar voor het eerst experimenteren met het gebruik van een online poll (zie onder) voor het vastleggen van de inhoud van de volgende cursusdag (voorzien voor het voorjaar van 2013). Wij selecteerden alvast vijf uiteenlopende thema’s:

1 – Sociale Netwerk-analyse met Gephi
2 – Het gebruik van databases (Access)
3 – Topic Modeling: thematische analyse van een groep documenten
4 – Het zelfstandig publiceren van een (eigen) onderzoekspagina met WordPress
5 – Werken met het Geographical Information System (GIS)

Alle leden kunnen eenmalig hun stem uitbrengen voor een van deze thema’s. De voorgestelde thema’s worden hieronder nader toegelicht en richten zich op enkele digitale toepassingen, waarmee wij specifiek tegemoet willen komen aan de hedendaagse noden van jonge onderzoekers. Wij danken u alvast voor uw medewerking!

1 – Sociale Netwerk-analyse met Gephi
De computationele analyse van sociale netwerken is een toepassing die de jongste jaren gestaag in populariteit groeit. Sociale media-sites als Facebook en Twitter leveren interessante data voor de meest uiteenlopende wetenschappelijke toepassingen, zoals de verspreiding van epidemieën of het in kaart brengen van culturele netwerken. Ook voor mediëvisten biedt netwerkanalyse onverwachte, maar interessante perspectieven. Welke twaalfde-eeuwse auteurs correspondeerden met elkaar in brieven en valt dit epistolaire netwerk verbinden met de verspreiding van nieuwe ideeën? Kan de analyse van hertogelijke cartularia de sociale verhoudingen binnen een hertogom in kaart brengen? Kan men scholen of paradigma’s onderscheiden in de hedendaagse mediëvistiek op basis van citatie-netwerken binnen databanken als JSTOR? Binnen deze hands-on workshop wagen de participanten zich aan de computationele analyse van netwerk-data via de krachtige software Gephi. Centraal staat de vraag hoe men deze onderzoekstechnieken op relevante wijze kan aanwenden binnen mediëvistisch onderzoek.

2 – Het gebruik van databases (Access)
Dr. Mark Merry (Institute of Historical Research, School of Advanced Study, University of London) zou een vervolg kunnen geven op cursus Access voor mediëvisten die in februari 2011 werd gegeven. De cursus gaat uit van een basale vertrouwdheid met Access (invoeren van gegevens, werken met tabellen en formulieren, het opstellen van eenvoudige queries) en bouwt daarop voort. Onderwerpen die aan bod kunnen komen zijn o.a. technieken om data-invoer te versnellen en te vereenvoudigen, om de consistentie van de ingevoerde data te garanderen, het opstellen van complexe queries en de uitvoer van gegevens naar Excel, websites en rapporten. Wie de cursus van vorig jaar heeft moeten missen, kan zich oriënteren op de materie aan de hand van het handbook ‘Building and using databases for historical research’.

3 – Topic Modeling: thematische analyse van een groep documenten
“Topic modeling” is een toepassing in de Digital Humanities waarbij men zich richt op de automatische analyse van de onderwerpen in een ongestructureerde groep documenten — te denken valt literaire corpora, verzamelingen oorkonden of wetenschappelijke artikels. Hoewel de onderliggende statistiek erg ingewikkeld is, is het resultaat van topic modeling bijzonder eenvoudig. Een algoritme bepaalt eerst volledig automatisch de interessante “topics” in het corpus, oftewel groepjes van woorden die geregeld in dezelfde context opduiken. (Een groep woorden als kerk, priester, altaar, … kan bv. het topic “Religie” in het corpus voorstellen.) Vervolgens kan het programma automatisch bepalen in welke mate een bepaald onderwerp wordt behandeld in een document. (Een krantenartikel over een voetbaltransfer kan bv. voor 80% over sport gaan, maar ook 20% over economie.) Vervolgens kan men de samenstelling van interessante topics in het corpus bestuderen of de ontwikkeling ervan diachroon uittekenen, hetgeen steevast verrassende inzichten oplevert. In deze hands-on workshop leren de deelnemers een toegankelijk en veelgebruikt software-pakket (Mallet) besturen, dat van de gebruiker geen speciale ICT-vaardigheden vereist. Centraal staat de vraag hoe men deze onderzoekstechniek op relevante wijze kan aanwenden binnen mediëvistisch onderzoek.

4 – Het zelfstandig publiceren van een (eigen) onderzoekspagina met WordPress
Naast de aanwezigheid op traditionele fora als colloquia of in gedrukte boeken, wordt de aanwezigheid van onderzoekers op het wereldwijde web steeds belangrijker. Via een persoonlijke webpagina kan een onderzoeker zijn — steeds meer internationale — publiek eenvoudig maar efficiënt informeren over zijn recente onderzoeksactiviteiten, eventueel zelfs in verschillende talen. De meeste onderzoeksinstellingen bieden onderzoekers de mogelijkheid om een persoonlijke pagina te onderhouden, maar deze pagina’s bieden meestal weinig (bv. visuele) mogelijkheden om zich van andere pagina’s te onderscheiden. In deze hands-on workshop leren de deelnemers zelfstandig een website op te zetten, vorm te geven en te onderhouden met het bekende WordPress. Dit populaire online publicatie-platform biedt een scala aan mogelijkheden voor onderzoekers die hun online aanwezigheid op creatieve wijze willen optimaliseren.

5 – Geographical Information System (GIS) is een systeem dat bedoeld is om alle soorten geografische informatie vast te leggen, te bewerken, te analyseren en te publiceren. In feite vermengt het systeem elementen uit de cartografie, statistische analyse en database-technieken. Steeds meer historici maken gebruik van GIS voor het analyseren van kaarten en ruimtelijke patronen. Een GIS-cursus introduceert de basis van GIS voor historici en kan bv. bespreken hoe de GIS-software geografische kenmerken representeert, hoe GIS te gebruiken om kaarten van hoge kwaliteit te maken, het importeren van historische gegevens in GIS, topologisch en cartografisch modelleren, en het exporteren van de resultaten naar Google Earth.

Op de slotdag van de tentoonstelling, ‘De weg naar Van Eyck’ (zondag 10 februari 2013) wordt een klein symposium georganiseerd. Diverse (inter)nationale sprekers behandelen deze middag de onlangs ontdekte tekening uit het atelier van Van Eyck. Aan bod komen uiteraard de toeschrijving, de datering en de relatie met het schilderij in New York, maar ook het recent uitgevoerde materiaal-technische onderzoek. Meer informatie en reserveren via de website.

For further information, see http://www.pimic-itn.eu/

NB: call opens 4 February, closes 24 March.

Power and Institutions in Medieval Islam and Christendom. An integrated training network in research and diffusion for comparative history.

10 PhD Fellowships (each worth approx. 50,000 Euros per annum for three years). The ideal candidate will have recently completed a Master’s degree. Further specifications at www.pimic-itn.eu.

‘Power and Institutions in Medieval Islam and Christendom’ is a research project which will develop from 2013 to 2016. It has been funded as a ‘Marie Curie Initial Training Network’ with a grant of 3.3 million euros. The project combines academic research on medieval power and institutions with training in the wider dissemination of research-based knowledge, based on a formal network established between universities and private sector companies and funded by the European Union. It provides funding for 10 PhDs at universities in Spain, Britain, Italy, France, and Israel, and two postdoctoral positions, one based at a Dutch publisher (Brill), one at a Spanish TV/film company (Lopez-Li). During their studies, the PhD students will all have secondments to the publisher and the film company, the post-docs will come to the Universities to run sessions on print and media diffusion of research. Further training workshops are provided, on academic and other skills, as well as a larger-scale ‘Media School for Historians’. The project concludes with a conference on ‘Consequences in the Contemporary World’.

PIMIC Academic Partners
CCHS-CSIC (Coordinator): Dr. Ana Rodríguez
University of St. Andrews: Dr. John Hudson
Universitá Roma Tre: Dr. Emanuele Conte
Birkbeck College London: Dr. Caroline Humfress
Universitá Roma Tor Vergata: Dr. Sandro Carocci
University of Tel Aviv: Dr. Gadi Algazi
Université Paris I/Panthéon/Sorbonne: Dr. Michel Kaplan
School of Oriental and African Studies: Dr. Hugh Kennedy

PIMIC Private Sector Partners
Lopez-Li Films (Spain)
Brill Publishers (Netherlands)

Contact: pimic@cchs.csic.es

maandag 4 februari – DATABASES et TRAITEMENT INFORMATIQUE DES SOURCES

• Isabelle Draelants (CNRS Nancy) SourcEncyMe : un corpus et une plateforme collaborative en ligne pour l’identification des sources des encyclopédies médiévales latines
• Alessandro Vitale Brovarone (Università di Torino), La base de données RiStorAntI : projet, expérience, perspectives
• Lorenzo Mainini (UCL) Bibliothèques virtuelles du Moyen Âge tardif : manuscrits et bases de données

maandag 23 maart – LES SOURCES du LEXIQUE SCIENTIFIQUE

• Michèle Goyens (KULeuven) Médecine et langue de spécialité au Moyen Âge : réussites et échecs des traducteurs
• Stephen Dörr (Universität Heidelberg), De l’Aldébaran au zodiaque – essai d’une typologie des sources du lexique astronomique en ancien français
• Gianluca Valenti (UCL) Histoire des sciences et science dans l’histoire : enquête sur le lexique scientifique dans le deuxième livre du Miroir historial

maandag 6 mei – LES SOURCES ARABES

• Daniel König (Goethe-Universität Frankfurt), Latin et Arabe : essai d’une histoire croisée
• Florence Ninitte (UCL) Enquête sur les sources arabes et byzantines des biographies de Mahomet en Occident
• Grégory Clesse (UCL) Thomas de Cantimpré et l’Orient : les sources arabes du Liber de natura rerum

Toutes les séances se tiendront de 10h à 12h45 salle ERAS 53

Collège Érasme, Place Blaise Pascal 1 – 1348 Louvain-la-Neuve

plus d’infos http://www.uclouvain.be/419390.html

contact godefroid.decallatay@uclouvain.be

The Royal Numismatic Society of Belgium has decided to organize, in close collaboration with the Coin Cabinet of the Royal Library of Belgium, one-day conferences on the coinage and the monetary history of the Low Countries. These will take place every three years in alternation with the colloquia of the Coin Cabinet. The theme of the first conference on Friday May 24th 2013 will be Coin Use and Coin Circulation in the Low Countries during the Middle Ages (7th – 15th centuries). You can download the program at the following link:

Coin Use and Coin Circulation in the Low Countries during the Middle Ages

You are cordially invited to attend this meeting that will take place in the Lucien de Hirsch-Conference Room in the Coin Cabinet of the Royal Library of Belgium (conveniently situated near the central Railway station of Brussels).

This meeting is open to all and free of charge. Please confirm your attendance (by May 3th) as the number of participants is limited (reply to: celine.benamar@kbr.be). There will be the possibility to have a light lunch upon reservation (€ 10, please RSVP when you confirm your attendance). We also have a self-service cafeteria, no reservation required.

Via onderstaande links vindt u het programma en de poster in verband met het Queeste-symposium van 14 februari 2013. Het symposium heeft als titel “A Bunch of Books. Book Collections in the Medieval Low Countries” en wordt in Nijmegen georganiseerd naar aanleiding van de twintigste verjaardag van het tijdschrift Queeste.

• posterQueesteSymposium2013
• Program Symposium Queeste 2013 short

De historische vereniging ‘de Oranjeboom’ organiseert op vrijdagmiddag 1 maart 2013 een symposium met als onderwerp de contra-reformatie en het ontstaan van een katholieke identiteit in Brabant in de zestiende en zeventiende eeuw. Er zijn sprekers van 3 universiteiten (Tilburg, Antwerpen en Leiden), waaronder Judith Pollmann. Iedereen is van harte uitgenodigd. Zie de flyer voor meer informatie: SymposiumOranjeboom.